Hallux valgus vroeger – Modetrends zijn van alle tijden. Ook in de late middeleeuwen wilden mensen zich zo modieus mogelijk kleden. Zowel volwassenen als kinderen van rijke afkomst droegen in die tijd poulaines; schoenen met punten. Prachtig natuurlijk, maar dit had wel gevolgen voor de stand van de grote teen.
Ontstaan bunion mogelijk door poulaines
Onderzoekers van de University of Cambridge onderzochten onlangs stoffelijke overschotten van rijke Britse burgers uit de middeleeuwen. Zij zagen tussen de menselijke resten uit de 14e en 15e eeuw bij 27 procent een bunion aan de grote teen.
Bij de stoffelijke overschotten uit de 11e, 12e en 13e eeuw was dit 6 procent. De vermoedelijke oorzaak van dit grote verschil in percentage is de schoenenmode.
In de 14e eeuw maakte de schoenenmode een grote ontwikkeling door: van een ronde neus naar een lange, spitse neus. Deze puntschoen wordt ook wel poulaine genoemd (zie onderstaande afbeelding).
Bovendien zagen de onderzoekers dat de mensen met knobbeltenen ook vaker gebroken botten hadden, die duidelijk waren veroorzaakt door een val. Ze vermoedden dat deze mensen door hun hallux valgus moeite hadden hun evenwicht te bewaren en zodoende sneller voorover vielen.
In de 15e eeuw werd de punt van de poulaine extreem lang. Koning Edward IV zag in dit niet langer zo kon doorgaan. In 1463 stelde hij speciaal voor deze schoen een nieuwe wet op. De punt mocht niet langer zijn dan 5 centimeter, vanwege de ongevallen die deze schoenen veroorzaakten.
Hallux valgus vroeger: nog meer onderzoeken
Dit is niet het enige onderzoek dat is gedaan naar schoenen en een hallux valgus. Yvonne Bontekoning vond in haar literatuuronderzoek nog een aantal wetenschappelijke onderzoeken. We delen er een paar met je.
In 2007 publiceerde Bertrand Mafart een artikel over de hallux valgus bij Franse mensen uit de 16e en 17e eeuw. Mafart onderzocht 605 stoffelijke overschotten van de begraafplaats van een Franse kathedraal. Deze lichamen kwamen uit de 5e tot en met de 17e eeuw.
Mafart concludeert in zijn artikel dat bij de mannelijke stoffelijke overschotten uit de 16e en 17e eeuw vaker een hallux valgus voorkwam, dan bij lichamen uit eeuwen daarvoor. Hij vermoedt dat dit te maken heeft met de mannelijke schoenenmode uit die tijd. Mannen droegen vaak schoenen van stijf leer met een hakverhoging.
Ook onderzoeken uit recentere periodes laten zien dat schoenen invloed hebben op de stand van de grote teen:
- In 1939 bestudeerden Margaret Emslie en M.B. Aberd de voeten van peuters die blootvoets liepen en van peuters die schoenen droegen. De peuters die blootvoets liepen hadden een natuurlijke voetvorm. Bij een aantal peuters die schoenen droegen zagen de onderzoekers een afwijkende stand van de grote teen.
- Lam Sim-Fook en Hodgson bestudeerden in 1958 tweehonderd Chinezen in Hong-Kong. Bij de mensen die blootvoets liepen, kwam de hallux valgus bij 1,9 procent voor. Bij de mensen die schoenen droegen was dit percentage 30 procent.
- Frey et al bestudeerden in 1993 een groep gezonde Amerikaanse vrouwen. 88 procent van deze vrouwen droeg te smalle schoenen. Bij 80 procent van hen waren de voeten vervormd.
Hallux valgus e-book downloaden
De historie over de hallux valgus is erg interessant. Maar als specialist wil je de hallux valgus natuurlijk in de eerste plaats goed kunnen behandelen. Speciaal voor jou schreven wij hierover een e-book. Je kunt het hieronder downloaden.
