Nascholingsdag 6 april 

Ca. 4%-7% van de volwassen krijgt hielpijn. Voor sporters is de kans ook groter, variërend tussen de 8% en 22%. Voor sporters is hielpijn één van de meest voorkomende aandoeningen van overbelasting van de voet en enkel. Maar ook mensen met overgewicht en een inactieve leefstijl hebben een verhoogd risico. Evenals mensen met staande of lopende beroepen. Vanaf 40 jaar loop je meer risico.

Naar schatting is het aandeel hielpijn tussen de 11 en 15% van alle voetklachten die professionele zorg vereisen bij volwassenen. Het is een vervelende klacht, omdat het snel chronisch wordt. Met de huidige therapieën kan het 6-18 maanden duren voor je ervan af bent.

In die tijd word je beperkt in je activiteiten en sommigen ook in hun werk. De klacht zorgt voor ziekteverzuim bij mensen met staande of lopende beroepen. Ongeveer 1% van de aandoeningen aan het houding- en bewegingsapparaat die bedrijfsartsen melden bij Centrum van Beroepsziekte betreft hielpijn. Er is altijd een piek in nieuwe gevallen in september en oktober.

Behandeling

Mensen met hielpijn melden zich bij de huisarts, maar kunnen zich ook rechtstreeks wenden tot een fysiotherapeut of podotherapeut/podoloog. Er zijn vele behandelopties. De meeste behandelopties hebben een klinisch significant effect op korte termijn op de pijnscore in relatie tot een afwachtend beleid of pijnstilling. Omdat veel therapieën maar kort werken, worden verschillende therapieën vaak na elkaar ingezet. De meest recente wetenschappelijke inzichten geven aan dat een combi-therapie wenselijk is.

BehoefteOnderzoek onder patiënten laat zien dat er bij hen behoefte is aan:

• Duidelijkheid over verschillende visies en behandelingen van verschillende therapeuten en wat ze wel of niet opleveren t.a.v. vermindering van de klacht
• Heldere informatie over klacht/ heldere diagnose
• Een plan van aanpak hoe van de klacht af te komen

Nascholingsdag 6 april

Deze studiedag heeft als doel om vanuit de behoefte van de patiënt naar hielpijn te kijken en te reflecteren op goede combinaties van therapieën. 

Accreditatie

Deze studiedag is met 5 punten geaccrediteerd voor fysiotherapeuten en podologen/podoposturaal therapeuten. Voor de oefentherapeuten is de aanvraag nog in behandeling.

Kosten

De kosten zijn € 260,00. Tot en met donderdag 30 maart geldt een korting van 20 euro. Gebruik daarvoor de kortingscode nascholing2. Klik hier om je aan te melden.

Leerdoelen

Na deze bijscholing hielpijn:

• Heb je meer inzicht in het verwachtingspatroon van patiënten met hielpijn 
• Kun je beter vormgeven aan de hulpvraag bij hielpijn/fasciopathie
• Kun je beter multidisciplinair samenwerken met podotherapeuten, manueel therapeuten en echografisten gespecialiseerd in hielpjin
• Heb je enkele manuele technieken aan de hiel geleerd
• Heb je meer behandelmogelijkheden voor de voet tot je beschikking

 Programma nascholingsdag 6 april 2023

Inloop vanaf 10.30 uur

11.00/11.15: welkom

11.15/12.15: wat wil en verwacht de patient

12.15/13.15: lunch

13.15/14.45 manuele therapie en oefentherapie

14.45/15.15: pauze

15.15/16.00: schoenen en podologie

16.00/16.45: veerkrachtige fascia

16.45/18.00: cases

18.00/19.00: borrel

Toelichting op het programma

Wat wil en verwacht de patiënt?

Patiënten met hielpijn hebben behoefte aan een goede diagnose, inzicht in verschillende therapieën en therapeuten en aan een duidelijke uitleg over verwachtingen over het beloop. De diagnose van de aandoening en de oorzaak van de symptomen kunnen nogal verwarrend zijn voor patiënten. De diagnose bij hielpijn is over het algemeen gebaseerd op de klinische presentatie. Beeldvorming middels echografie kan helpen bij de identificatie van de betrokken weefsels en het stellen van de juiste werkdiagnose. Samenwerking met deskundige echografisten op het gebied van structuren van de voet helpt om een goede werkdiagnose te stellen, patiënten goed voor te lichten en onderbouwde keuzes te maken uit de verschillende behandelopties.

Om aan de samenwerking met de echografisten van het Hielpijncentrum invulling te geven, is een protocol voor de echografie bij hielpijn opgesteld. De echografist bekijkt in 30 minuten alle relevante structuren en niet alleen de plantaire fascie.

Sprekers: Yvonne Bontekoning en Cocky Hoogeveen, resp. sportpodoloog en manueel therapeut, ontwikkelaars van de geaccrediteerde bijscholingen Voetentherapie, workshop hallux valgus, Interventies bij hardloopblessures, auteurs en docenten.

Literatuur:

• Cotchett Matthew, Michael Skovdal Rathleff, Matthew Dilnot, Karl B. Landorf, Dylan Morrissey and Christian Barton. Lived experience and attitudes of people with plantar heel pain: a qualitative. Exploration. Journal of Foot and Ankle Research (2020) 13:12
• Drake Chris, Glen A Whittaker, Michelle R Kaminski, John Chen, Anne-Maree Keenan, Michael S Rathleff, Philip Robinson, Karl B Landorf. Medical imaging for plantar heel pain: a systematic review and meta-analysis. J Foot Ankle Res. 2022 Jan 22;15(1):4. doi: 10.1186/s13047-021-00507-2.
• Tu Priscilla. Heel Pain: Diagnosis and Management. Am Fam Physician. 2018;97(2):86-93.
• https://hielpijncentrum.nl/contact/ede

Leidt manuele therapie bij hielpijn tot een grotere effectiviteit van oefentherapie?

Manuele therapie in combinatie met oefentherapie leidt volgens het wetenschappelijke bewijs bij bijv. rugklachten tot een grotere effectiviteit van de behandeling, maar bij schouderklachten juist weer niet. Manuele therapie bij hielpijn is één van de vele behandelopties bij fasciitis plantaris. Met wisselende mate van bewijs. Er is nog weinig studie gedaan naar de combinatie van manuele therapie met oefentherapie bij fasciitis plantaris. Peter van Vliet en Irma Kolen laten zien op basis van de wetenschappelijke literatuur en hun klinische ervaring welke manuele technieken zinvol kunnen zijn. Je gaat ook zelf enkele mobiliserende technieken en diepe weefsel massages oefenen. Verder is er veel ruimte voor discussie.

Sprekers: Peter van Vliet en Irma Kolen

Irma is manueel therapeut (MSc) opgeleid volgens de SOMT methode. Zij is ook McKenzie therapeut en Erkend Voetentrainer. Irma is mede-praktijkhouder van fysiotherapiepraktijk Udenhout.

Peter van Vliet 

Peter werkt bij FTB Baarn als manueel therapeut (MSc) en Erkend Voetentrainer. Peter heeft een passie om wetenschappelijke kennis te vergaren. Zijn werkwijze als manueel therapeut is evidence based gedreven. Hij kent als geen ander de gaten tussen evidence en practice based.

Literatuur

• Mischke John J., Dhinu J. Jayaseelan, Josiah D. Sault, Alicia J. Emerson Kavchak. The symptomatic and functional effects of manual physical therapy on plantar heel pain: a systematic review. Journal of Manual & Manipulative Therapy 2017 VOL. 25 NO. 1
• Paraskevopoulos Eleftherios, George Plakoutsis, Efstathios Chronopoulos, Papandreou Maria. Effectiveness of Combined Program of Manual Therapy and Exercise Vs Exercise Only in Patients With Rotator Cuff-related Shoulder Pain: A Systematic Review and Meta-analysis Sports Health . 2022 Dec 14;19417381221136104.
• Pollack Y, Shashua A, Kalichman L. Manual therapy for plantar heel pain. Foot (Edinb). 2018 Mar;34:11-16. doi: 10.1016/j.foot.2017.08.001. Epub 2017 Aug 5.
• Saracoglu Ismail, Meltem Isintas Arik, Emrah Afsar, Hasan Huseyin Gokpinar. The effectiveness of pain neuroscience education combined with manual therapy and home exercise for chronic low back pain: A single-blind randomized controlled trial. Physiother Theory Pract . 2022 Jul;38(7):868-878.
• Yelverton C, Rama S, Zipfel B. Manual therapy interventions in the treatment of plantar fasciitis: A comparison of three approaches. Health SA. 2019 Sep 25;24:1244. doi: 10.4102/hsag.v24i0.1244. eCollection 2019.

Schoenen en podologie

Schoenen en steunzolen kunnen een belangrijk onderdeel van de therapie zijn. De wetenschappelijke inzichten zijn tegenstrijdig. Enerzijds worden stevige zgn. rocker Bottom schoenen geadviseerd om de voet te immobiliseren. Anderzijds worden hele flexibele minimalistische schoenen aangeraden, omdat hiermee de intrinsieke voetspieren worden getraind. Afgezwakte voetspieren worden in verband gebracht met fasciitis plantaris en oefentherapie heeft een gunstig effect. En wat te denken van minimalistische schoenen met steunzolen. Podoloog Jos Gerner zet in deze lezing uiteen welke kenmerken van schoenen en steunzolen er zijn en welk effect ze hebben op de biomechanica van de voet.

Spreker: Jos Gerner, podoloog en podoposturaal therapeut met een schoenwinkel. Jos behandelt veel hardlopers met hielpijn.

Literatuur

• Fong DT, Pang KY, Chung MM, Hung AS, Chan K. Evaluation of combined prescription of rocker sole shoes and custom-made foot orthoses for the treatment of plantar fasciitis. Clin Biomech. 2012; 27(10):1072–1077
• Ribeiro, A.P., João, S.M.A. The Effect of Short and Long-Term Therapeutic Treatment with Insoles and Shoes on Pain, Function, and Plantar Load Parameters of Women with Plantar Fasciitis: A Randomized Controlled Trial. Medicina 2022, 58, 1546
• Ryan M, Fraser S, McDonald K, Taunton J. Examining the degree of pain reduction using a multielement exercise model with a conventional training shoe versus an ultraflexible training shoe for treating plantar fasciitis. Phys Sportsmed. 2009;37(4):68–74.
• Schuitema, Dorianne; Greve, Christian; Postema, Klaas; Dekker, Rienk; Hijmans, Juha M. Effectiveness of Mechanical Treatment for Plantar Fasciitis. Journal of sport rehabilitation 2020, 29(5), 657-674
• Whittaker, Glen A, Shannon E Munteanu, Hylton B Menz, Jade M Tan, Chantel L Rabusin, Karl B Landorf. Foot orthoses for plantar heel pain: a systematic review and meta-analysis. Br J Sports Med 2018;52:322–328.

Veerkrachtige fascia

Fascia techniek is een nieuwe vorm van fysiotherapie. Ernst van der Wijk is hoofddocent aan de opleiding voor fasciatechniek F.I.T. Kijk voor meer informatie op https://www.fasciaweb.nl/ . De heer van der Wijk zal ons meer vertellen over deze vorm van fysiotherapie. Daarna zal hij ingaan op de behandeling van hielpijn klachten met deze techniek.

Spreker: Ernst van der Wijk

Casuïstiek/ intercollegiaal overleg

De onderwerpen die deze behandeld zijn, zorgen ervoor dat we onze behandeling van hielpijn klachten kunnen uitbreiden met deze andere therapieën.

Om dit ook deze dag direct in praktijk te brengen, sluiten we de dag af met het bespreken van casussen.

Graag ontvangen wij twee casussen die jullie in de praktijk gehad hebben waarbij het resultaat onvoldoende is geweest. Wij gaan dan met elkaar beoordelen wat de reden geweest kan zijn de therapie niet of onvoldoende resultaat heeft gehad. En wij gaan met elkaar bespreken of de aanpak met de nieuwe inzichten op gedaan op deze dag, tot een ander/beter behandelresultaat had kunnen leiden.

Literatuur overig:

• Babatunde OO, Legha A, Littlewood C, et al. Comparative effectiveness of treatment options for plantar heel pain: a systematic review with network meta-analysis. Br J Sports Med 2019;53:182–94
• Morrissey, Dylan, Matthew Cotchett , Ahmed Said J’Bari, Trevor Prior, Ian B Griffiths,  Michael Skovdal Rathleff,  Halime Gulle,  Bill Vicenzino  en Christian J Barton. Management of plantar heel pain: a best practice guide informed by a systematic review, expert clinical reasoning and patient values. Br J Sports Med 2021;55:1106–1118
• NCvB statistiek 2021 – Nationale Registratie Beroepsziekten
• Rasenberg Nadine, Sita MA Bierma-Zeinstra, Patrick J Bindels, Johan van der Lei en Marienke van Middelkoop. Incidence, prevalence, and management of plantar heel pain: a retrospective cohort study in Dutch primary care. Br J Gen Pract 2019; DOI: https://doi.org/10.3399/bjgp19X706061